Missie
De leden van de projectvereniging Zuid-Hageland zijn ervan overtuigd dat onroerend erfgoed essentieel is voor een kwaliteitsvolle en harmonieuze leefomgeving, nu en in de toekomst. Door de inzet van een deskundige Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst stimuleert het samenwerkingsverband het behoud en beheer van dat erfgoed voor bewoners en bezoekers. De IOED is een proactieve trekker en bemiddelaar, die door samenwerking met besturen en betrokkenen en door verbreding van het draagvlak werkt aan een weloverwogen ontwikkeling van het onroerend erfgoed.
Visie
Onroerend erfgoed is één van de grote troeven, waarover de vier gemeenten in Zuid-Hageland beschikken. De gemeenten liggen in een landelijke omgeving en beschikken over zeer gevarieerd erfgoed. Dankzij een dynamische werking en intensieve samenwerking rond landschap binnen het Regionaal Landschap Zuid-Hageland is er al een draagvlak voor en expertise rond dit soort onroerend erfgoed gegroeid. Met de inzet van een Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst verbreden de gemeenten de samenwerking tot alle vormen van onroerend erfgoed en bouwen zij voort op wat er al rond landschap is gegroeid.
De werking van de Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst rust op drie pijlers: samenwerking en netwerking, verbreding van het draagvlak en ontwikkeling. Hiermee stimuleert de Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst kwaliteitsvol behoud, beheer en beleving van het onroerend erfgoed in de lokale samenleving, nu en in toekomst.
Behoud, beheer en beleving van onroerend erfgoed door samenwerking en netwerking
Samenwerking binnen de Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst en met andere partners, zoals het Regionale Landschap en andere Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddiensten, draagt bij aan de integrale en geïntegreerde aanpak van onroerend erfgoed. Door samenwerking brengen de gemeenten de expertise van verschillende diensten en domeinen samen, wisselen zij kennis en ervaring uit en verdiepen ze hun expertise. Daarmee verhoogt de inzet van de Intergemeentelijke Onroerend Erfgoeddienst de kwaliteit en de efficiëntie van de uitvoering van het gemeentelijke onroerend erfgoedbeleid. De Intergemeentelijke Onroerend Erfgoeddienst is een actieve partner in verschillende netwerken. Via het consultatienetwerk is specifieke deskundigheid vlot beschikbaar. De Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst is een actieve speler in netwerken van vrijwilligers en erfgoedbeheerders. De Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst helpt hen door hun ervaring en deskundigheid in te zetten voor belanghebbenden en belangstellenden in de gemeenten en brengt hen bijeen in gezamenlijke acties en projecten. De Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst is een intermediair orgaan naar andere overheden op Vlaams en provinciaal niveau, zorgt voor afstemming en speelt in op mogelijkheden als subsidieregelingen en andere vormen van ondersteuning.
Behoud, beheer en beleving van onroerend erfgoed door draagvlakverbreding
Het onroerend erfgoed is vaak nog onbekend en dus onbemind. Voor een actieve ontwikkeling ervan is een breed draagvlak bij zo veel mogelijk en divers mogelijke doelgroepen nodig. Om dit effect te bereiken stimuleert de Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst gemeenten om de dialoog met de burgers, verenigingen en andere organisaties aan te gaan over concrete ontwikkelingsplannen voor onroerend erfgoed en trekt mee deze participatietrajecten. De IOED ondersteunt verder gemeenten en organisaties, die erfgoed bekend maken, het voor publiek ontsluiten en de beleving ervan op een plezierige manier stimuleren. De Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst draagt zo bij aan een positieve waardering voor onroerend erfgoed, als een bouwsteen voor welbevinden in een aangename omgeving. Vrijwilligers spelen een belangrijke rol in de draagvlakverbreding. De Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst betrekt hen daarom bij de werking. Dit gebeurt in nauw overleg met de gemeenten en het Regionaal Landschap.
Behoud, beheer en beleving door ontwikkeling
Onroerend erfgoed vervult een rol in de samenleving en verandert mee met deze samenleving. Om onroerend erfgoed te kunnen ontwikkelen en een actuele, maatschappelijk relevante invulling te kunnen geven, moet aan enkele belangrijke voorwaarden voldaan worden. Naast het brede draagvlak zijn dat:
- geactualiseerde inventarissen, als basis voor een visie en adequaat handelen in specifieke dossiers;
- een brede, gedragen visie - bijvoorbeeld in de vorm van een landschapsbiografie -over gemeentegrenzen en maatschappelijke domeinen heen, die zorgt voor continuïteit, een consequent beleid en op basis waarvan weloverwogen prioriteiten gesteld kunnen worden;
- een waarderingskader, dat dient als leidraad en houvast bij beslissingen over behoud en ontwikkeling.
In samenwerking met de gemeenten actualiseert de Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst de inventarissen, diept de visie uit en stelt een waarderingskader op. Deze vormen de basis voor procedures, waarmee gemeenten systematisch en transparant te werk kunnen gaan. Zo realiseren gemeenten een evenwichtige afstemming van zo veel mogelijk functies, die de draagkracht van het erfgoed respecteren.
De Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst ondersteunt gemeenten bij de voorbereiding, uitwerking en opvolging van individuele dossiers en verhoogt met generieke formats de efficiëntie van gemeentelijke diensten. Zo werkt de IOED aan een vlotte afhandeling en het bereiken van zichtbare resultaten. Met kleine acties en quick wins zorgt de Intergemeentelijke Onroerend Erfgoeddienst voor zichtbare ontwikkeling van het onroerend erfgoed.
In de werking zorgt de Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst voor een evenwicht enerzijds tussen werk op langere termijn en achter de schermen, zoals visieontwikkeling, kennisvergaring en het opstellen van waarderingskaders en anderzijds het werk aan concrete dossiers en acties, zoals advies en begeleiding van ambtenaren en publieksacties.
De Intergemeentelijke Onroerenderfgoeddienst werkt vanuit een flexibel, maar duidelijk kader, aangepast aan de noden van de werking. Het personeelsbeleid gaat uit van de sterktes van de werknemers. Personeelsleden krijgen de nodige kansen om zichzelf te ontplooien binnen de organisatie en dragen een grote eigen verantwoordelijkheid.
