Onze regio's zijn als een schatkist: vol schitterende plekken, verrassende vondsten en onontdekte parels. Met goed beheer maken we de schatkist nog voller: hoe beter we voor onze landschappen zorgen, hoe meer we ervan terug krijgen.
Onze regio's zijn als een schatkist: vol schitterende plekken, verrassende vondsten en onontdekte parels. Met goed beheer maken we de schatkist nog voller: hoe beter we voor onze landschappen zorgen, hoe meer we ervan terug krijgen.
Knotbomen zijn van onschatbare waarde voor de natuur. Ze hebben echter regelmatig onderhoud nodig: afhankelijk van de soort knot je een boom het best elke 5 tot 9 jaar. Anders kan de boom afsterven, met een enorm verlies voor onze biodiversiteit en ons landschap tot gevolg. Helaas heeft niet elke eigenaar genoeg kennis of tijd om een boom op een correcte manier te knotten. Met Goed Geknot linken we eigenaars van knotbomen aan vrijwillige knotters. Knotters zorgen voor een gratis snoeibeurt en krijgen in ruil het brandhout mee naar huis. Zo zorgen we voor goed en regelmatig onderhoud zodat knotbomen verder blijven bestaan als verblijfplaats voor dieren en als belangrijk onderdeel van ons landschap en natuurlijk erfgoed.
Een knotboom is een boom waarbij de stam op jonge leeftijd op een specifieke manier afgezaagd (geknot) werd, maar het is dus geen aparte soort. De meest gekende is de knotwilg, een knotvorm van de schietwilg. De takken moeten ongeveer om de 5 jaar opnieuw geknot worden. Doe je dat niet dan dreigen de takken uit te scheuren, kan de stam splijten en uiteindelijk afsterven. Snoei je de takken dan weer te regelmatig dan put je de boom geleidelijk aan uit.
In veel van onze Regionale Landschappen zijn knotbomen veelvoorkomend. Ze maken deel uit van ons natuurlijk erfgoed en hebben een grote landschapswaarde. Daarnaast zijn ze een bron van biodiversiteit: onder meer de steenuil, gekraagde roodstaart, ringmus en holenduif (zie afbeelding onder) maken graag hun nest in de holtes van knotbomen. Genoeg redenen dus om ze regelmatig van een kappersbeurt te voorzien!
Niet elke eigenaar heeft kennis of tijd om knotbomen correct te onderhouden. Vanuit het idee te voorkomen dat knotbomen afsterven en verdwijnen uit ons landschap werd het project Goed Geknot opgezet. Hiermee koppelen we vrijwillige knotters aan eigenaars. Knotters geven de bomen een gratis onderhoudsbeurt en krijgen nadien het brandhout mee naar huis. Via GoedGeknot.be krijgt de vrijwilliger een contract zodat hij altijd verzekerd is.
“Wij hebben enkele percelen in beheer die omringd zijn met om en bij de 350 knotbomen. Ongeveer 6 jaar geleden kwamen we op een punt dat we zelf aan de slag moesten om alle bomen te knotten. Bij toeval ontmoette ik via een cursus en nadien op een ontmoetingsmoment geïnteresseerden die ook in de buurt wonen die het zagen zitten om te helpen knotten. Ondertussen knotten we met een groep van 14 mensen ieder jaar onze bomen, het hout delen we met verschillende andere gezinnen. Het is steeds fijn samenwerken met het Regionaal Landschap.”
Jan Van Puyvelde, eigenaar in Sinaai
knotbomen zijn in Vlaanderen?
knotbomen enkel en alleen al in Oost-Vlaanderen staan?
knotbomen een onderhoudsbeurt kregen via Goed Geknot in het knotseizoen van 2021-2022?
Heb je knotbomen maar weet je niet hoe je ze best onderhoud? Registreer je bomen op goedgeknot.be, zo zorgt één van de vrijwillige knotploegen ervoor dat jouw bomen een regelmatig en correct onderhoud krijgen.
Wil je zelf de kneepjes van het vak leren? Volg een knotcursus!
Heb je al voldoende expertise? Ook dan kan je je registreren op goedgeknot.be, maar dan als vrijwillig knotter. Zo kan jij meehelpen aan het bewaren van deze parels in onze regio.
Met deze brochure willen we je
de essentie over knotbomen meegeven. Welke boomsoorten kan je knotten, hoe
plant je ze aan, welk onderhoud hebben ze nodig … ?
De knoteik. Maar weinig mensen zijn vertrouwd met deze merkwaardige knotboom. Ooit was hij alom bekend en bemind. De knoteik was immers een zeer typische gebruiksboom in de regio’s Noord-Hageland, Zuiderkempen en Lage Kempen. Deze brochure leert je meer over de geschiedenis van de knoteik en geeft tips en suggesties bij het planten en onderhoud.
Dit artikel is onderdeel van de campagne "Ontdek jouw #regionalelandschatten".
In elk regionaal landschap valt er heel wat te beleven én wordt er druk gewerkt aan het beheer van het landschap. Elk Landschap is als het ware een schatkist.
De Regionale Landschappen nemen je in 2023 mee op ontdekkingstocht doorheen Vlaanderen en de werking van onze organisatie. Je krijgt maandelijkse tips van onschatbare waarde zoals informatie over toffe activiteiten tot praktische kennis in en over onze prachtige landschappen.