Lichten uit! De voordelen van duisternis



Delen

In astronautenkringen wordt wel eens gezegd dat ons land als herkenningspunt gebruikt wordt om zich te oriënteren. Feit is dat België vanuit de ruimte fonkelt tussen haar buurlanden. Omgekeerd is het vanuit een doorsnee Vlaamse tuin lastiger om ten volle te kunnen genieten van een sterrenhemel.

Lichtvervuiling heeft een grote impact op de natuurlijke cycli van planten en dieren. Onder andere insecten, vleermuizen, nachtvlinders en vogels raken door al dat licht 24/7 van slag. Insecten planten zich minder voort en sterven van uitputting. Dat heeft een negatief effect op de bestuiving van planten en dus op onze voedselvoorzining. Het leefgebied van nachtdieren komt in het gedrang, hun populatie daalt ook. Het bioritme van vogels is van slag, ook zij komen in de problemen. Maar ook de gezondheid van de mens ontsnapt hier niet aan. Kunstmatig licht zorgt voor een verminderde productie van melatonine, het hormoon dat onze interne klok en onze slaap regelt. Dat verhoogt niet alleen het risico op slaapproblemen, maar ook op stress, obesitas, depressie, diabetes en bepaalde kankers [1]

© NASA

Duisternis in het licht brengen

‘Dankzij’ de energiecrisis besluiten veel gemeenten om tijdens de week ’s nachts de lichten te doven. In Zuid-Hageland besparen de gemeenten Hoegaarden, Linter, Kortenaken, Zoutleeuw, Landen, Glabbeek, Boutersem en Geetbets op deze manier ettelijke kilowatturen en euro’s aan energie, en werken zij tegelijk met één druk op de knop mee aan het redden van onze biodiversiteit!

De gemeenten Hoegaarden gaf hierin al eerder het goede voorbeeld: sinds 2017 vind je in deze gemeente de donkerste plek van Vlaams-Brabant, je kan er genieten van een sterrenhemel Nationaal Park Hoge Kempen-waardig

Met één druk op de knop de biodiversiteit redden!

Hopelijk blijft deze maatregel van kracht, ook als de energieprijzen in de toekomst terug dalen. In ieder geval moet tegen 2030 alle openbare verlichting omgeschakeld zijn naar ledverlichting. Dat vermindert alvast de CO2-uitstoot. De omschakeling biedt echter ook de kans om een echt ‘beleid’ rond verlichting en duisternis te implementeren, en op de lange termijn onze biodiversiteit en gezondheid te versterken.

Hopelijk zien we binnenkort een ander beeld als NASA nog eens een foto vanuit de ruimte stuurt

[1] Bronnen: www.gezondheid.be, www.darksky.org.

Wil je thuis aan de slag? Deze concrete tips helpen je alvast op weg:

  • Verlicht enkel wanneer nodig. Sfeerverlichting in de tuin is leuk, maar dit heeft 's nachts weinig meerwaarde.
  • Richt lampen volledig naar beneden. Vermijd zeker (tuin)verlichting die (gedeeltelijk) omhoog schijnt.
  • Gebruik afgeschermde armaturen zodat het licht in 1 duidelijke richting gestuurd wordt
  • Gebruik een warme kleur zoals oranje (vermijd wit licht)
  • Spreek je gemeente aan om dit thema onder de aandacht te brengen
  • Doe mee aan de nacht van de duisternis (in oktober)
  • Kijk eens omhoog 's nachts!