Vlaams-Brabant investeert meer dan half miljoen euro in meer en betere natuur

De twaalf projecten versterken de biodiversiteit in Vlaams-Brabant.



Delen

De provincie Vlaams-Brabant investeert 565.308,77 euro in 12 projecten van Regionaal Landschap Brabantse Kouters, Regionaal Landschap Noord-Hageland, Regionaal Landschap Dijleland, de gemeenten Beersel en Zemst en de organisaties Natuurpunt Beheer.

“We investeren in onze natuur”, zegt Bart Nevens, gedeputeerde voor leefmilieu. “In het sterk verstedelijkte en dichtbevolkte Vlaams-Brabant is het niet makkelijk om de natuur weer dichtbij de mensen te brengen. Daarom krijgen projecten die de biodiversiteit in onze provincie versterken onze steun.”

De provincie Vlaams-Brabant investeert in het realiseren van een klimaatbestendig en biodivers landschap via subsidies voor duurzame biodiversiteitsprojecten. Deze projecten vormen een meerwaarde voor de Provinciale Prioritaire Soorten/Koesterburen en hun leefgebieden en versterken het groenblauwe netwerk binnen Vlaams-Brabant.

De volgende projecten kregen steun:

  • ‘Van weekendvijver tot biodiverse poelen aan de Kruisborre te Asse’ van Regionaal Landschap Brabantse Kouters (67.733,25 euro)
  • ‘Het Groene Spoor’ van Regionaal Landschap Dijleland (60.442,42 euro)
  • ‘Vijverherstel Papiermoleken’ van Regionaal Landschap Dijleland (75.000 euro)
  • ‘Vijverherstel Lubbeek’ van Regionaal Landschap Noord-Hageland (22.500 euro)
  • ‘Een vliegende start voor Plan Biodivers Beersel’ van de gemeente Beersel (75.000 euro)
  • ‘#ZemstBloemt’ van de gemeente Zemst (16.597,09 euro)
  • ‘Duurzame populatie kamsalamander in veranderend klimaat’ van Natuurpunt Beheer (25.264,01 euro)
  • ‘Kastanjebos’ van Natuurpunt Beheer (20.302 euro)
  • ‘Natuurherstel in de Demerbroeken en het Vorsdonkbos-Turfputten’ van Natuurpunt Beheer (75.000 euro)
  • ‘Natuurinrichting Liedekerke’ van Natuurpunt Beheer (21.180 euro)
  • ‘Nieuwe voortplantingspoelen voor Vroedmeesterpad in Groeve Ganzemans’ van Natuurpunt Beheer (31.290 euro)
  • ‘Water is zuurstof voor biodiversiteit in de Velpevallei’ van Natuurpunt Beheer (75.000 euro)

Meer info over de projecten:

‘Van weekendvijver tot biodiverse poelen aan de Kruisborre te Asse’ van Regionaal Landschap Brabantse Kouters (Projecttermijn: 2023 – 2025)

Regionaal Landschap Brabantse Kouters gaat een verwaarloosde en verlande weekendvijver van ongeveer 600 m² omvormen tot een biodiverse bospoel en de natuurverbindingen omheen deze site versterken. De geplande ingrepen sluiten aan op eerder landschapsherstel in het gebied rondom Kruisborre in Asse en vormen zo een stapsteen in de grotere verbinding tussen Boekfos en Putberg waar nog verder aan natuurinrichting gewerkt wordt.

‘Het Groene Spoor’ van Regionaal Landschap Dijleland (Projecttermijn: 2023 – 2026)

Het project 'Het Groene Spoor' is een samenwerking tussen Regionaal Landschap Dijleland, Infrabel, Ecostrades vzw, SP Walden, stad Leuven, Basisschool Sint-Norbertus, Natuurpunt Leuven, Vrienden van Heverleebos en Meerdaalwoud, KULeuven en vzw Leuven 2030.
Het hoofddoel bestaat uit het creëren van een ecologische verbinding/natuurcorridor tussen Heverleebos, de Dijlevallei en de woonkernen langs de spoorwegberm Leuven-Ottignies. Deze ecologische verbinding komt tot stand door het opwaarderen van de ecologische waarde van deze (spoorweg)bermen en de directe omgeving via aangepast beheer. Doorheen het proces is er aandacht voor koesterburen waaronder muurhagedis, eikelmuis en vleermuizen.

‘Vijverherstel Papiermoleken’ van Regionaal Landschap Dijleland (Projecttermijn: 2023 – 2025)

Regionaal Landschap Dijleland wil het landschap van het domein ‘Papiermoleken’ in Bierbeek herstellen. De site is een voormalig parkdomein met watermolen, een molenvijver, een hoogstamboomgaard, een vochtig hooiland, beekbegeleidend bos met zowel natuur- als erfgoedwaarde. De percelen zijn in eigendom van de duurzame samenhuisgemeenschap in opbouw 'Papiermoleken'.
De focus binnen dit project ligt op het herstel en versterken van enkele waardevolle en Europees beschermde habitattypes waaronder de Molenvijver. Focussoorten binnen het project zijn o.a. koesterburen zoals vleermuizen, bittervoorn, drijvende waterweegbree, rivierdonderpad, kamsalamander, ijsvogel maar ook Provinciaal Prioritaire Soorten zoals Europese bever. Op het domein staan ook nog andere ingrepen gepland die buiten deze subsidie vallen: de aanleg van een vistrap en natuurlijke oeverversteviging, de inrichting van vochtig schraal hooiland met herstel van mantelzoomvegetatie door het uitvoeren van achterstallig maaibeheer, uitbreken en opruimen van het basketveld, de aanplant van knotwilgen en inheemse struiken/bomen, het herstel van boshabitat en de inrichting van een vleermuizenzolder in het voormalig molenhuis.

‘Vijverherstel Lubbeek’ van Regionaal Landschap Noord-Hageland (Projecttermijn: 2023 – 2025)

Regionaal Landschap Noord-Hageland gaat verder werk maken van het opwaarderen van een stukje groen in Dunberg (Lubbeek). In samenwerking met de eigenaar werden in 2021 al extra aanplantingen voorzien met heg, houtkant en bosrand. Nu wil men de vijver omvormen tot een natuurlijke poel door deze te ruimen, de vijverranden te schuinen, elzenstronken en rododendrons omheen de vijver te verwijderen en de vijver af te vissen. In combinatie met een gepast extensief beheer van de oevervegetatie wordt de vijver een natuurlijk pareltje met sterk verhoogde biodiversiteitswaarde.

‘Een vliegende start voor Plan Biodivers Beersel’ van de gemeente Beersel (Projecttermijn: 2023 – 2025)

‘Plan Biodivers Beersel’ is een samenwerking tussen de gemeente Beersel, Natuurpunt Beersel, Regionaal Landschap Pajottenland & Zennevallei, ANB en de Bedrijfsgilde van Beerselse Landbouwers. Deze partners gaan werk maken van concrete natuuracties en terreinrealisaties voor de koesterburen vliegend hert, gewone grootoorvleermuis, steenuil, geelgors en iepenpage.
Het hoofddoel is de kwalitatieve ontwikkeling van een robuust netwerk van natuur- en groengebieden in Beersel, met bijzondere aandacht voor de waardevolle Beerselse holle wegen en het Europees beschermde vliegend hert.

Volgende acties staan onder meer gepland:

  • Verbinding van de populaties vliegend hert in Huizingen en Alsemberg door aanleg en herstel van houtige kleine landschapselementen (hoogstamboomgaarden, hagen, heggen, houtkanten en bomen(rijen)) in het gebied tussen beide populaties.
  • Aanleg van broedhopen voor het vliegend hert in private tuinen in de onmiddellijke omgeving van de huidige populaties.
  • Acties op gemeentelijke terreinen: op de Eikenheide wordt werk gemaakt van bosomvorming tot inheems loofbos, de Gemeenveldsite krijgt een vliegend hert-vriendelijke inrichting, de Rilroheidestraat wordt ingericht in functie van Beerselse koesterburen en in het parkje aan de Witteweg krijgen iepenpages en vliegende herten een nieuwe thuis.

‘#ZemstBloemt’ van de gemeente Zemst (Projecttermijn: 2023 – 2026)

De gemeente Zemst gaat haar biodiversiteit versterken door bloemenmengsels

  • in te zaaien op braakliggende terreinen en bermen als ook bloembollen aan te planten op begraafplaatsen, de braakliggende terreinen kunnen dienen als natuurverbindingen en groene stapstenen tussen de bebouwing
  • beschikbaar te maken aan hun burgers en ecologisch tuinieren te stimuleren

Tot slot wordt er een insectenhotel geplaatst nabij het Zennebruggenbos en worden burgers gesensibiliseerd om dit zelf te doen. Dit project maakt deel uit van hun beleidsplan om een biodivers landschap en een opgewaardeerde leefomgeving voor mens en dier te creëren.

‘Duurzame populatie kamsalamander in veranderend klimaat’ van Natuurpunt Beheer (Projecttermijn: 2023 – 2026)

Natuurpunt wil de toekomst van hun poelen en bijhorende biodiversiteit verzekeren in het Boortmeerbeeks Broek. Dit valleigebied huisvest een aantal koesterburen zoals de sleedoornpage, de matkop en de gewone dwergvleermuis. De focus van het project ligt op de kamsalamander.
De toegenomen en aanhoudende zomerdroogte zorgt ervoor dat de poelen steeds vaker droogvallen, om dit tegen te gaan wil men de poelen verdiepen en vergroten zodat ze meer water behouden. Door middel van een opgehoogde dam rond deze poelen wil men dan weer voorkomen dat er vis terechtkomt in de poelen via overstromingen vanuit de aangrenzende beek tijdens de natte wintermaanden. De poelen worden ook met elkaar en het aangrenzende bos verbonden door lage houtkanten en zones met ruigte zodat de kamsalamanders zich via een beschutte zone kunnen verplaatsen naar een geschikte overwinteringsplaats.

‘Kastanjebos’ van Natuurpunt Beheer (Projecttermijn: 2023 – 2025)

Via dit project werken Natuurpunt, De Watergroep en de provincie Vlaams-Brabant samen om de verdroging van het Kastanjebos in Herent te milderen en de boshabitat te herstellen.
De Watergroep zal de huidige waterwinning verschuiven naar een dieper gelegen watervoerende laag en pompvolumes beperken. De provincie zal de Lipsebeek en Weisetterbeek verondiepen (minder diep maken). Natuurpunt zal oppervlakkige drainage op hun beheerde terreinen tegengaan door verondieping van de begreppeling. Verder worden de aanwezige poelen verbonden met de omgeving door de aanleg van 660 meter smalle houtkant. Dit versterkt het leefgebied van de kamsalamander. Tot slot maken ook geelgors en grasmus gebruik van deze kleine landschapselementen en worden er zonneplekken gecreëerd in het struweel voor levendbarende hagedis.

‘Natuurherstel in de Demerbroeken en het Vorsdonkbos-Turfputten’ van Natuurpunt Beheer (Projecttermijn: 2023 – 2026)

Natuurpunt blijft werken aan het herstel van de natuurwaarden in Vorsdonkbos-Turfputten en de Demerbroeken. Deze gebieden kennen een unieke en rijke biodiversiteit met onder meer trilvenen, blauwgrasland, zilverschoongrasland en alluviale bossen die een belangrijk leefgebied vormen voor koesterburen, zoals drijvende waterweegbree, kamsalamander, ijsvogel, grauwe klauwier, roerdomp, woudaap en tal van vleermuizen.
Het doel van dit project is om het grondwater beter vast te houden en een aantal zeer waardevolle vegetaties te herstellen. Enkele van de geplande acties bestaan eruit om ontwaterende sloten tegen te gaan en afvoer te vertragen, (verlande) veenplassen te ruimen en trilvenen te activeren, maaibeheer op te starten op verruigde graslanden.

‘Natuurinrichting Liedekerke’ van Natuurpunt Beheer (Projecttermijn: 2023 – 2025)

De Oude Dendermeersen en de Palitsebeekvallei zijn twee blauwgroene kernen in Liedekerke die door Natuurpunt beheerd worden. De Oude Dendermeersen bestaan uit een open landschap met voornamelijk natte graslanden langs de Oude Dender, de Palitsebeekvallei is een gevarieerd valleigebied met alluviale bossen, drogere eiken-beukenbossen en vochtige tot droge graslanden.
Natuurpunt gaat er acties ondernemen om de natuurwaarde op te waarderen, het maaibeheer in het gebied efficiënter te maken en af te stemmen op weide- en moerasvogels zoals wintertaling, kievit, waterral, kleine zilverreiger, porseleinhoen en op termijn misschien zelfs kwartelkoning.

‘Nieuwe voortplantingspoelen voor Vroedmeesterpad in Groeve Ganzemans’ van Natuurpunt Beheer (Projecttermijn: 2023 – 2025)

Natuurpunt gaat de Groeve Ganzemans in Huldenberg, hotspot voor vroedmeesterpad in de regio, herinrichten met 7 betonpoelen en 4 amfibiebakken. Vroedmeesterpad heeft namelijk nood aan open en weinig begroeide poelen. De huidige poelen hebben een te laag waterpeil dat blijft zakken wat leidt tot frequente en dure uitdiepingen van de poelen. Daarnaast wordt verdere verruiging van de site tegengegaan en wordt robinia bestreden om beschaduwing en verbossing te vermijden. In het kader van een kweekprogramma worden door INBO nieuwe nakomelingen uitgezet op de site om te vermijden dat de soort regionaal zou uitsterven.

‘Water is zuurstof voor biodiversiteit in de Velpevallei’ van Natuurpunt Beheer (Projecttermijn: 2023 – 2026)

Natuurpunt gaat samen met het diverse partnerschap van dit Waterlandschap 2.0 project het biodiversiteitsluik verder uitbouwen. Met het oog op biodiversiteitsherstel en -behoud worden er een aantal waterbeheerprojecten uitgevoerd zoals de vertraagde afvoer van hemelwater door het verondiepen van ontwateringsgrachten voor de herinrichting watergebonden leefgebieden, het herstel van grasland uit akkers naast bovenstroomse waterlopen, de aanleg van poelen en natuurlijke oeverzones en infiltratiezones en het verwijderen van drainage. Deze werken zullen plaats vinden in Begijnenbos en Heibos (Kortenaken), Velpevallei (Bunsbeek), Grote Vondelbeek (Boutersem), Rozendaalbeekvallei (Tienen), Molensteen (Bierbeek) en Kwademolen (Butsel).

 

Weekendvijver Kruisborre
© RLBK

In Kruisborre in Asse wordt een weekendvijver omgevormd tot biodiverse bospoel.