Alleen met maatwerk kunnen we de laatste Grauwe gorzen in Vlaanderen redden van de ondergang.
De huidige beheerovereenkomsten voor akkervogels en Grauwe kiekendief alleen zijn daarvoor niet flexibel genoeg. Daarom ontwierpen we een Noodplan waarmee we meteen in actie kunnen schieten in een soepel kader. Het Noodplan werd goedgekeurd in juni 2019 en loopt twee jaar. We focussen op twee van de vier regio’s waar Grauwe gors nog tot broeden komt in Vlaanderens leemstreek: Outgaarden (Hoegaarden) en Laar en de Brakouter (Landen). Op die open akkerplateaus doet de WGG al tien jaar aan broedvogelmonitoring. Het doel is de populatie Grauwe gorzen te stabiliseren door voedseltekort aan het eind van de winter, de zogenaamde ‘hungry gap’, te voorkomen; door de hoeveelheid en diversiteit van insecten die dienen als stapelvoedsel in de zomer op te krikken; door het tekort aan veilige broedmogelijkheden op te vangen en door ecologische vallen te remediëren. Concreet puzzelen we - in nauw contact met de betrokken landbouwers - met beheerovereenkomsten van partner Vlaamse Landmaatschappij (VLM), zoals zomerstoppelvelden, en op maat gemaakte maatregelen van het Noodplan, zoals boerenkoolstroken rondom graanpercelen (stapelvoedsel), landbouwschema’s in elkaar op strategische plaatsen in het landschap. Samen met de maatregelen die er al liggen voor akkervogels en voor het SBP Grauwe kiekendief, maken ze dat landschap een stuk aantrekkelijker voor de Grauwe gors. Het werk dat de experten van de WGG vervolgens uitvoeren, valt uiteen in drie luiken: kartering van broedgevallen, actieve nestbescherming van broedparen in ecologische vallen en het meten van ecologische parameters (bv. broedsucces, aantallen broedparen,...) in maatregelen. Deze metingen kunnen als input dienen bij het ontwikkelen van nieuwe reguliere instrumenten in een volgend PDPO (2021). Doet de Grauwe gors het goed, dan is dat goed nieuws voor andere akkervogels van open landschappen: je kan de Grauwe gors namelijk beschouwen als indicator voor natuurkwaliteit. Bijvoorbeeld in Schotland is dit soort maatregelen al succesvol gebleken*. Hopelijk blijkt ook bij ons dat we nog geen afscheid moeten nemen van deze iconische akkervogel**.
Het Noodplan wordt gesubsidieerd door de provincie Vlaams-Brabant en is een samenwerking tussen Regionaal Landschap Zuid-Hageland, Werkgroep Grauwe Gors en de Vlaamse Landmaatschappij.
