Hoogstamboomgaarden zorgen voor leven

Zuid-Hageland is de streek van akkerbouw en fruitteelt. Vroeger kleurde eindeloze hoogstamboomgaarden ons landschap in.



Delen

Wat zijn hoogstamfruitbomen?

Hoogstamfruitbomen zijn wilde gecultiveerde appel-, peren-, pruimen-, kersen-, krieken- en notenbomen. Ze hebben een (takvrije) stamlengte van 1,80 tot 2,25 meter. Om de beste eigenschappen van verschillende variëteiten te combineren zijn ze vaak kunstmatig samengesteld, door enten of andere technieken. Ze bestaan uit drie delen, een korte onderstam met wortels die rechtstreeks ontstaan zijn uit een pit, een stam in het midden van een variëteit die goed stammen levert en een kroon van een variëteit met lekkere vruchten. Al 3000 jaar geleden werd de mens meester in het enten.  

Bij het ontstaan van de hoogstamboomgaarden was het dubbel gebruik belangrijk. In een hoogstamboomgaard kon het vee grazen maar het fruit aan de bomen was moeilijk bereikbaar. 

Enten
© RLZH (Enten)

Hoogstamboomgaarden zorgen voor leven

Voor heel wat veel dieren zijn hoogstamboomgaarden van onschatbare waarden. Vogels, kleine zoogdieren en insecten smullen van het (val)fruit. De boomkruiper, holenduif, steenuil,… nestelen zich graag in de holtes van de oude hoogstamfruitbomen. Soms woont er ook een vleermuis in de boom. Als er rondom de fruitbomen ook beschutting aanwezig is (hoog gras of houtkanten ) kunnen er vaak nog dieren leven.

Aan de basis van dit rijk dierenleven liggen de vele insecten die je in de boomgaard vindt. Ze zijn dienen onder meer als voedsel voor de vogels en de sommige insecten vervullen de functie als natuurlijk bestrijdingsmiddel. Maar natuurlijk niet te vergeten, ondermeer de bijen zorgen voor de bestuiving van de bloesems. Een belangrijke taak, want zonder bestuiving geen fruit! 

Geniet van het prachtige zicht!

Hoogstamfruitbomen zijn in elk seizoen een streling voor het oog: de frisse bloesems in de lente, het uitbundige groen in de zomer, het kleurige fruit in de herfst en de mysterieuze silhouetten in de winter. Hoogstamboomgaarden bepalen in belangrijke mate mee het uitzicht van het landschap. Spijtig dat er vele verdwenen zijn.? 

© RLZH
© RLZH

Voor elk wat wils!

Er bestaat een grote variatie aan appels, peren, pruimen, krieken, kersen en noten. Door de eeuwen heen werden deze rassen geselecteerd, elk met hun eigen specifieke eigenschappen zoals bewaarbaarheid, weerstand tegen ziekten en toepassing (stooffruit, eetfruit, fruit voor taarten of fruitsap)

Brabantse Bellefleur, Reinette Grise de Brabant, Sterappel, Dubbele Flip, Jefkespeer, Witbuiken, Belle de Louvain, Bleue de Belgique, Brabanders,… zijn enkele smakelijke historische rassen uit het Brabantse. Met deze heerlijk klinkende namen zullen ze zeker bij de ouderen onder ons een belletje doen rinkelen. Het zijn echte smaakmakers met een lange historie. 

© Gert Elsen
Kriebelt het bij jou en wil jij ook graag één of meerdere hoogstamfruitbomen? 

In de herfst organiseren we een samenaankoop met hoogstamfruitbomen in het aanbod. Heb jij een stuk grond in of aansluitend aan het open landschap? Dan kom je misschien in aanmerking voor een aanplantproject hoogstamboomgaard (min. 10 bomen). 

 

Meer info